Antidepresan Adeti Kaç Gün Geciktirir?
Seçici serotonin geri alım inhibitörleri (SSRI’lar), adet (periyot) kanamasını etkileyebilen bir antidepresan sınıfıdır ve adet gecikmesi veya ağır kanama gibi yan etkilere neden olabilir. Yaygın SSRI örnekleri arasında Celexa (sitalopram), Prozac (fluoksetin), Lexapro (esitalopram) ve Lustral (sertralin) bulunur.
Bilim insanları hala SSRI’ların neden ve nasıl adet döngüsünü etkilediğini belirlemeye çalışıyor ancak bu ilaçların belirli hormonlar üzerinde etkisi olduğu görünüyor.
Bu makalede, SSRI’ların adet döngüsünü nasıl etkilediği ve bu değişiklikleri nasıl yöneteceğiniz hakkında daha fazla bilgi edinin.
SSRI’ların Adet Döngüsü Üzerindeki Etkisi
SSRI’lar adet döngünüzü çeşitli şekillerde etkileyebilir; adet görmenizi engelleyebilir veya normalden daha ağır kanamaya neden olabilir.
Bir araştırma, antidepresan kullanan kişilerde (24.6%) antidepresan kullanmayan kişilere (12.2%) göre adet bozukluklarının daha yaygın olduğunu bulmuştur.
Geciken veya Olmayan Adetler
SSRI kullanan bazı kişilerde adet gecikmesi veya olmaması (amenore) yaşanabilir.
Hem ana maddesi sertralin olan Lustral hem de esitalopram markası olan Lexapro, amenore ile ilişkilendirilmiştir. Ancak, bu konudaki araştırmaların çoğu bireyler üzerinde yapılan vaka çalışmalarını içermektedir, bu nedenle sonuç çıkarmak zordur ve nadir görüldüğü anlaşılmaktadır.
Araştırmacılar, antidepresanların, adet döngüsünü düzenlemeye yardımcı olan (diğer işlevlerin yanı sıra) prolaktin hormonu nedeniyle amenore ile bağlantılı olduğunu düşünüyorlar.
SSRI’lar anormal derecede yüksek prolaktin seviyelerine (hiperprolaktinemi) neden olabilir ve amenoreye yol açabilir. Ancak, antidepresanlar ve prolaktinden kaynaklanan amenore arasındaki bağlantı zayıftır; daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.
Ağır Kanama
SSRI’lar nedeniyle normalden daha ağır adet kanaması da yaşayabilirsiniz.
Birçok vaka çalışması, ana maddesi fluoksetin olan Prozac’ı ağır adet kanamasıyla ilişkilendirmiştir. Bu vaka raporlarında, fluoksetin kullanılırken yeni başlayan ağır adet kanaması, ilaç kesildiğinde azalmıştır.
Adet Arası Kanama
SSRI’lar ve adet arası kanama (metroraji) ile ilgili bazı raporlar da vardır; bu, beklenen periyot dışında vajinal kanama anlamına gelir.
Zoloft kullanmaya başlayan 34 yaşında bir kadının vaka çalışmasında, tedavisinin üçüncü gününde ani, adet ortasında vajinal kanama olduğu bulundu.11 Kanaması, Lustral’i bıraktıktan sonra 24 saat içinde durdu.
Menopoz sonrası (adet dönemleri 12 ay boyunca kesildiğinde) ve Lexapro kullanmaya başlayan 54 yaşında bir kadının vaka çalışmasında, Lexapro’yu bıraktıktan birkaç gün sonra azalan bir hafta boyunca ağır vajinal kanama yaşadı.
Adet Döngüsünü Etkileme Olasılığı En Yüksek Olan SSRI Türleri
Adet döngünüzü etkileyen antidepresanlar nispeten nadir görülür, ancak her SSRI türü veya serotonin-norepinefrin geri alım inhibitörünün (SNRI) riskleri de dahil olmak üzere etkisini tam olarak anlamak için ek büyük grup çalışmalarına ihtiyaç vardır.
SSRI’lar ve anormal kanama hakkında bugüne kadarki en kapsamlı çalışma, kontrol grubu ve antidepresan grubu olan 1.432 kadını inceleyen 2012 tarihli bir çalışmadır.
Bu çalışmada, adet bozuklukları aşağıdaki antidepresanlarla en sık ilişkilendirilmiştir:
- Paxil
- Effexor XR (venlafaksin)
- Lustral
- Yukarıdakilerin Remeron (mirtazapin) ile kombinasyonu
SSRI kullanan herkesin adet döngüsünde değişiklik yaşamayacağı belirtilmelidir. Önceki çalışmada, antidepresan kaynaklı adet bozukluklarının görülme sıklığı %14.5’ti.
SSRI’ları Bırakmak ve Adet Döngüsü Üzerindeki Etkiler
Eğer anormal rahim kanaması yaşıyorsanız, reçete eden sağlık uzmanınızla görüşün. Çeşitli vaka çalışmalarında gösterildiği gibi, SSRI’ları bırakmak ağır kanama veya amenoreyi çözmeye yardımcı olabilir.
Ancak antidepresanları aniden bırakmak tehlikeli olabilir. Her zaman, alternatif ilaçlar sunabilecek ve dozunuzu azaltmanın veya bırakmanın en güvenli yolunu öğretebilecek bir sağlık uzmanının rehberliğinde bunu yapın.
SSRI Yan Etkilerini Yönetme
SSRI’lar, adet kanamasını etkilemenin dışında yan etkilere de sahiptir. Bunlar şunlardır:14
- Anksiyete
- Bulanık görme
- İshal veya kabızlık
- Ağız kuruluğu
- Baş ağrısı
- İştah kaybı
- Libido kaybı
- Bulantı
- Uyku sorunları
- Terleme
Çoğu yan etki, ilacı aldıktan sonraki birkaç hafta içinde azalır.14 Yan etkileri tolere etmekte zorlanıyorsanız, sağlık uzmanınızla çalışın. Yan etkileri azaltmak için dozunuzu, ilacınızı aldığınız zamanı veya ilacın kendisini ayarlayabilirler.
Antidepresan mı Yoksa Başka Bir Şey mi?
Aldığınız ilaçları ve olası yan etkilerini göz önünde bulundurmak önemli olsa da, adet döngünüzdeki değişikliklere başka bir neden de olabilir.
Stres, kilo kaybı, vitaminler veya takviyeler, doğum kontrol hapları veya cihazları ve polikistik over sendromu (PCOS, overlerin anormal derecede yüksek miktarda androjen ürettiği durum) ve adenomiyozis (normalde rahmi kaplayan doku, rahmin kas duvarına doğru büyür) gibi çeşitli durumlar adet döngünüzü etkileyebilir.
Antidepresanlar ve PMDD
Premenstrüel disforik bozukluk, adet döngüsünün luteal evresi olarak bilinen, adetinizden önceki iki hafta boyunca ortaya çıkan bir ruh hali bozukluğudur. Premenstrüel sendromdan (PMS) daha şiddetlidir ve belirtiler arasında depresyon, ruh hali değişimleri, umutsuzluk, sinirlilik, anksiyete ve daha fazlası yer alır.
Antidepresanlar, PMDD ve daha şiddetli PMS vakaları için birinci basamak tedavi olarak kabul edilir. Genel depresyon tedavisinin aksine, antidepresanlar PMDD ve PMS için aralıklı olarak reçete edilebilir. Bu, ilacı luteal evrede almanız, ancak diğer evrelerde almamanız anlamına gelir ve bu da yan etkileri ve yoksunluk semptomlarını azaltmaya yardımcı olabilir.
Kaynak
https://www.verywellhealth.com/can-ssris-can-affect-your-period-8645186